การเลือกหมึกให้เหมาะกับวัสดุพิมพ์ เป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่ง เพราะหมึกแต่ละชนิดมีคุณสมบัติที่แตกต่างกันทั้งในด้าน การยึดเกาะ, ความทนทาน, ความคมชัด, และ ความเร็วในการแห้ง หากเลือกผิด อาจส่งผลให้หมึกหลุดลอก หมึกไม่แห้ง หรือพิมพ์ไม่ติดวัสดุเลย
🧪 หมึกแต่ละประเภท และการใช้งานกับวัสดุต่างๆ
ประเภทหมึก | คุณสมบัติเด่น | เหมาะกับวัสดุ | ไม่เหมาะกับวัสดุ |
---|---|---|---|
Water-based Ink (หมึกน้ำ) | สีสด ราคาถูก, ไม่มีกลิ่น | กระดาษธรรมดา, กล่อง, หนังสือ | พลาสติก, โลหะ, กระดาษเคลือบมัน |
Solvent Ink (หมึกตัวทำละลาย) | ทนแดด ทนน้ำ ติดแน่น | พลาสติก, ฟิล์ม, PVC, กระจก | วัสดุซึมน้ำง่าย เช่น กระดาษบาง |
UV Ink (หมึกยูวี) | แห้งทันทีด้วยแสง UV, พิมพ์ได้ทุกพื้นผิว | ไม้, แก้ว, โลหะ, พลาสติก, อะคริลิก | กระดาษบางหรือดูดซึมเร็ว |
Thermal Transfer Ribbon (ริบบอนแว็กซ์ / แว็กซ์เรซิน / เรซิน) | ใช้กับเครื่องพิมพ์ฉลาก – ทนต่อสารเคมี/รอยขีด | ฉลากสินค้า, PP, PET, ฟอยล์, ฟิล์ม | ผิวไม่เรียบ, พื้นผิวไม่ทนความร้อน |
Oil-based Ink (หมึกน้ำมัน) | ทนความชื้นดี, ไม่ซีดง่าย | กล่องกระดาษ, ถุงกระดาษ, บรรจุภัณฑ์ทั่วไป | พลาสติกมัน, โลหะ |
🧭 แนวทางการเลือกหมึกให้เหมาะกับวัสดุ
1. รู้ก่อนว่า “วัสดุ” ที่จะพิมพ์คืออะไร
- กระดาษ, กล่องกระดาษ, พลาสติก, ฟิล์ม, โลหะ, แก้ว, ไม้ ฯลฯ
2. ลักษณะผิววัสดุ
- ผิวหยาบ/ดูดซึมง่าย → ใช้หมึกน้ำ
- ผิวมัน/ไม่ดูดซึม → ต้องใช้หมึกที่เกาะได้ดี เช่น UV, Solvent หรือเรซิน
3. ต้องการความคงทนหรือไม่
- หากพิมพ์ฉลากสินค้ากลางแจ้ง, บรรจุภัณฑ์ที่ต้องขนส่ง → ใช้หมึกที่ทนต่อแดด น้ำ และรอยขีดข่วน เช่น UV หรือหมึกเรซิน
4. ข้อกำหนดเฉพาะทาง
- อุตสาหกรรมอาหาร/ยา → หมึกต้องปลอดสารพิษ
- งานบรรจุภัณฑ์ → หมึกต้องไม่เลอะหรือถ่ายเทง่าย
📌 ตัวอย่างการจับคู่หมึกกับวัสดุ
วัสดุพิมพ์ | หมึกที่แนะนำ | หมายเหตุ |
---|---|---|
กระดาษธรรมดา | หมึกน้ำ / Wax Ribbon | พิมพ์เร็ว สีสด |
พลาสติก (PP, PE, PVC) | Solvent Ink / Resin Ribbon | ต้องการการยึดเกาะที่ดี |
แก้ว / โลหะ | UV Ink | ต้องแห้งเร็วและเกาะผิวแน่น |
ฉลากสินค้าบรรจุภัณฑ์ | Wax-Resin หรือ Resin Ribbon | ทนการขีดข่วน ทนน้ำ |
กล่องลูกฟูก | หมึกน้ำมัน / หมึกน้ำ | ราคาประหยัด พิมพ์ไว |
✅ สรุป:
การเลือกหมึกไม่ใช่แค่เรื่องของ “สี” แต่คือเรื่องของ ความเหมาะสมกับวัสดุ, ความทนทาน, และ ประสิทธิภาพในสายการผลิต